THY: Kendimize Gelince Fark Ettik ki Tüm Gördüklerimiz Bir Serapmış.

Doğru yöneticiye duyduğumuz susuzluğu yeni gelen Başkan ile giderebileceğimizi düşünmüştük. Evet,uzun süredir THY’ de çalışan bir kısım personelin kesinlikle güvenemedikleri, insanları ayrıştıran okullu yöneticilerden değildi. Farklıydı sanki.  Medeni bir yaklaşım sergiliyor ve kendini beğenmiş bir havaya girmeden, insanları ayırt etmeden kişilerle iletişim kuruyordu. Amacı bilgi kanallarını açık tutmak olabilirimiydi? Bilemiyorum. Ancak dürüst bir yönetimden, hukuka uygun hareket etmekten, hak ve adaletten bahsediyordu. Söylediklerinin hepsi güzel ve özlediğimiz hususlardı. Ancak “İNSANIN BÜYÜKLÜĞÜ YAPTIKLARINDAN GELİR, SÖYLEDİKLERİNDEN DEĞİL deyişini hiç düşünemedik.

”Evet, bu beyefendi, bir önceki yönetici ile kıyaslanınca,  insancıl davranışları ile çölde rastladığımız bir vaha gibi gelmişti bize. İşte bu nedenle çalışanlara “TENKİT ETMEDEN BEKLEYİP GÖRELİM“ demiştik defalarca. Bunun yaşla, tecrübe ile ilgisi yok, susamışlık işte böyle bir şey. Ve de susuzluğumuzu gidereceğimize inanmıştık. Bu inançla beş ay geçti. Kendimize geldik. Bir de baktık ki, yine aynı çöldeyiz. Vaha falan da yok ortada. Yine susuzluktan kavruluyoruz. Gördüğümüz serap ta kaybolmuş, buhar olmuş. Bedeviler ise aynı. Aynı hırçınlık ve benzeri davranışlar. Evet; derler ya; HİÇBİR ZAMAN DOĞRU İNSAN ÇIKMAZ KARŞINA; YA ZAMAN YANLIŞTIR YA DA İNSAN. İyi niyeti sürdürmek istiyorsanız, Zamanın yanlış olduğunu düşünebilirsiniz. Keyfiniz bilir.

KLASİK BİR THY YAŞANMIŞI: İTALYA BARİ GENEL MÜDÜRÜNÜN ÖYKÜSÜ.

Geçtiğimiz hafta Airporthaber’de çıkan THY Bari Müdürüne Ödül başlıklı haberin yayımlanmasından sonra gelen bir yorum dikkatimi çekti. Siteyi peçetecilik yapmakla zemmediyordu. Üzüldüm tabii ki. Haberin kaynağına baktım. Devletin resmi ajansı olan Anadolu Ajansı çıkışlı bir bültendi. Merak edip konuyu hafiften araştırdım. Devletin ajansı tarafından gönderilen THY açısından da müspet olan bir haberi araştırmamıştı bizimkiler. Gerekli miydi? Hayır. İlk etapta aklıma takılan bir iki husus oldu. THY böyle çalışkan, mümtaz bir yöneticisini neden yolcu trafiği daha fazla olan ve bu görevlinin tüm becerisini ortaya koyabileceği bir noktada görevlendirmez de Bari gibi uzun süre uçuş yapılmayan bir yere hapseder? Yanılmıyorsam bu yönetici Bari’ ye atandığı zaman da uçuş yapılamıyordu o noktaya.Daha sonrada Pandemi yüzünden seferler uzun süre yapılamadı.

TÜRK HAVA YOLLARI YURT DIŞI MÜDÜRLERİ, GENEL MÜDÜR OLMUŞ.

Türk Hava Yollarında dış bürolarda görevlendirilen yöneticiler Müdür unvanı ile atanıyordu. Bunun için THY Genel Müdür IK Yardımcılığı tarafından gönderilen haber bültenlerine bakabilirsiniz. Geldiği şekilde üzerinde oynanmadan habere dönüştürülen sitelerde yayımlanan atama listelerine bir bakın. Newyork Müdürü, Paris Müdürü vb. Bu arada

THY İtalya Bari noktasına yönetici olarak atananları ne zamandan beri Genel Müdür unvanı ile gönderdiğini bilmiyorum? Her ne ise, AA’ na bu bültenin şekillendirilmesine esas teşkil eden bilgileri kimin verdiği tabii ki belli değil. THY’ ye sorsak biz vermedik demez, AA’ na sorsak o da falandan aldık demeyecektir.Bu durumda söz konusu bilginin Ajansa kimin tarafından verildiğinin tahminini herkesin değerlendirmesine bırakmak en doğrusu olacak herhalde.

THY ÖZELLEŞTİRİLMEDİ, HİT’E DÖNÜŞTÜRÜLDÜ.

04 Nisan 2016 tarihinde kaleme aldığım APH seslenişimde şöyle şu cümle yer alıyordu.  “.THY Özelleştirilmedi. Hükümet İktisadi Teşekkülüne (HİT) dönüştürüldü. THY neden bu durum da? Tepe yöneticilerin siyasi otoriteyi temsil eden partinin genel başkanından daha fazla partili oldukları görünümü verebilme gayretlerine bazı yöneticilerin görevde süreklilik adına tepelere sorgusuz biat etmeleri de ekleninceTHY yönetimsel açıdan işte bu hale geldi. Yöneticiler değişti. Abdurrahman Gündoğdu, Candan Karlıtekin, Hamdi Topçu, Temel Kotil, İlker Aycı aynı görüşü paylaşarak geldi ve gittiler.  Şimdi sıra Ahmet Bolat’ beyde. Aynı zihniyetin sıralı tepe yöneticileri olarak gördük hepsini. Maalesef aralarında hiç bir fark göremedik.

BARİ GENEL MÜDÜRÜ EMEKLİ EDİLMEK ÜZERE MERKEZE GERİ ÇAĞIRILDI.

Örneğin yurt dışında görevli bir çalışanı haklı bir gerekçe ile merkeze geri çağırır. Bundan normal bir şey olabilir mi?  Merkeze çağırılan çalışan, lafın gelişi İstanbul’a Ankara üzerinden gelir ve Ankara’da tanıdığı, çok saydığı en tepelerdeki birine uğrar. O daha İstanbul’a gelmeden hakkındaki işlemin durdurulma talimatı ulaşmıştır tepedeki yöneticiye. O ne yapacaktır. Emekli etmeye karar verdiği personeli arayacaktır mutlak.

İşin yoksa otur ve düşün. Alışılagelen sakal ve bıyık konusu değil mi? Talimata uyulacağı mutlak. Peki, bunu yaparken neye rıza gösterecektir? Yöneticilik prensiplerini sıfırlayarak emri uygulayacaktır. Sonrada personeli başka bir göreve alabilmek için rızasını almaya çalışacaktır.  Yapacak bir şey yok. El mecbur.

Naçar, Sn. Bolat THY Bari Genel Müdürünü arayacak ve. “Hanımefendi ne kadar geniş bir çevreniz varmış” cümlesiyle iltifat ettikten sonra, “ gelin şirket uygulamasını bozmayalım, sizi de diğer değerli müdürlerimiz gibi cömert bir tazminatla emekli edelim” hatta İlaveten, “Sizin gibi değerli müdürlerimizle ayrılmaya niyetimiz yok zaten, yönetimimizin sizden öğreneceği, size danışacağı çok şey var. Emekli olduktan sonra da danışman olarak hizmetinizden faydalanmayı planlıyoruz” demiş olabilir. Çünkü bu konuda aşağıda açıklayacağım yeni ve genel bir uygulama başlatmayı planlıyorlarmış. İkale tazminatının alternatifi olarak danışman maaşı vermek gibi. Benim anlamadığım husus ise bu hanım efendinin geniş çevresi ile ilgili olarak Sn. Bolat’ın neden uyarılmadığı. Şirkette bunu bilmesi gereken ve de bilen birileri yok mu sizce?

SAYGIDEĞER YÖNETİCİLER: BU ARALAR THY’ DEN PERSONEL ÇIKARTMAK HAYLİ ZOR. İYİ ARAŞTIRIN. KENDİNİZİ VE TAŞIDIĞINIZ UNVANI YIPRATMAYIN. ETRAFINIZDA YIPRANMANIZI İSTEYENLER OLABİLİR.(?)

Bugün için Türk Hava Yollarında çalışanı personeli işten çıkartmak hayli zor.  Bunun nedeni ise basit. Türk Hava Yollarında 2003 yılı öncesi şirkete girmiş olanlar zaten ayıklandı. Şimdiki THY Yönetimi,  2003 sonrası işe kendi aldıkları arasından ayıklama yapmak durumunda, zor olan da bu. Bundan iki önceki yönetim döneminde   insan kaynakları ünitesinin bir liste oluşturduğunu duymuştuk. Ve de bu listeyi güncel tuttukları bilgisini de almış ve bunu airporthaber sütunlarına taşımıştım.

İşe alınanlardan kim kimin yakını, kime kim tavassut etti işe girişte. Tüm bilgiler bu listede mevcut deniyordu. Öncelikle işe girenlere kimler aracılık etmiş o listeye bir bakmak gerek.  Tavassut edenler  yaşlılıktan ötürü kenara çekilenler, sistem tarafından unutulanlar,  tepedekilerin gözünden düşen ve vefat eden kimseler varsa onların aracılık ettikleri çalışanların durumu kritik. Listenin en başına yazılabilirler. Malum, sistemin eskimişlerinin THY’ den dışlanmasının kimse üzerinde yıkıcı bir etkisi olmaz ne de olsa. Türkçesi, kuvvetliden zayıfa güncellenmiş bir tavassut listesi çıkartıp bakmakta fayda var. Listenin ilk sırada tavassut edenlerin adı soyadı ve bu gün nerede ve ne iş yaptıkları olmalı. Personelin ismi soyadı da hizalarında yer almalı. İşteki performansı vb.. bilgiler gerekli değil. Zira bu işten çıkartılma çalışmalarında verilecek kararı etkileyen bir faktör değil.

İKALENİN SUYU ÇIKTI. YERİNE BAŞKA BİR UYGULAMA BULMAK GEREKLİ.

Genel Kurulda bazı personele ikale uygulaması yapılıp + tazminat verildiğine ilişkin yoğun tenkitlerden  sonra, THY nin tepeleri başka bir uygulama icat etmişler. Emekli olarak şirketten ayrılan yönetime yakın personele, ikale yöntemi ile sağlanan maddi menfaati karşılayacak şekilde, asgari 12 aylık bir sözleşme ile danışmanlık teklif ediliyor deniyor.. İlk önce buna bende inanamadım.  Ama uygulama metnini gördükten sonra doğru olduğuna kanaat getirdim. Mesela bu yöntemle, söz konusu Bari Genel Müdüründen Yönetim Kurulu Danışmanı olarak istifade edebilirler, Mesela dedik, çünkü bu seçkin çalışanın yeni görevini kabul edip etmeyeceğini, teklif edilen maaşı tatminkâr bulup bulmayacağını da  bilemiyoruz. Kabul etmeyenler için, yayınlanan duyuruya görebu güne kadar uygulandığı üzere ikale yöntemi uygulaması yine de mümkünmüş. Bu durumda, pek muhterem yetkililere sormak gerekmez mi? Hizmetinden faydalanamayacağınızı düşündüğünüz ve bu nedenle emekli olmasını istediğiniz personele, neden  danışman vb. unvanlar vererek 12 ay daha maaş veriyorsunuz? Sizce olağanüstü bir zekâ ürünü olan bu yöntem daha fazla Dikkati çekmez mi? Bilmem ki?

BARİ GENEL MÜDÜRÜMÜZ İLE İLGİLİ OLARAK SANAL MEDYADA YER ALAN HABERLER.

Yazımıza konu olan Genel Müdür’le ilgili birçok haber var sanal medyada. Bu hanımefendinin zeki biri olduğunu itiraf etmeliyim. Bir büyüğümüze ilgi’ye en çok ihtiyaç hissedeceği zaman yanında olduğunu bir şekilde bildirmek, destek olmak,  keser ve sap dönünce onun müşfik ellerini sürekli omuzlarında hissettirir insana. Bunu yapmış bizim Genel Müdürümüz. Samimi ise helal olsun. Uzun vadeli bir hesap kitap konusu ise yine helal olsun. Gördüğüm ilk haber bu konu ile ilgiliydi. Haberin devamında söz konusu hanımefendinin İstanbul İl Genel Meclisi üyeliğinden istifa ederek milletvekilliği için aday olduğu bilgisi yer alıyordu. Haberin ilk paragrafında yer alan CV formatındaki tanıtımda, “ İş yaşamına Türk Hava Yolları (THY) İtalya/Bari Genel Müdürü olarak devam eden çalışan Moldova Hava Yollarında3 yıl, Filistin Havayollarında 8 yıl yöneticilik sonrası THY’de gizli müşteri ve fahri gözlemcilik biriminin kurulmasına ön ayak oldu ifadeleri dikkatimi çekti.  Ben 1986 yılında THY ‘ da Tanıtma ve Halkla İlişkiler Başkanlığı görevini yürütüyordum.  Ve de o tarihte Müşteri Hizmetleri Müdürlüğü adı geçen Başkanlığa bağlıydı. Söz edilen misyonu hangi tarihte, ne zaman yerine getirdi bilmiyorum ama THY de gizli müşteri ve fahri gözlemci uygulaması o tarihlerde de vardı. Hatta bizde iz bırakan bir gizli müşterimiz vardı, Sn. Suphi Ayvaz. O tarihten öncesini hatırlamıyorum.

Hanımefendinin Moldova Hava Yollarında 3 yıl, Filistin Havayollarında 8 yıl yöneticilik görevi yürüttüğü de haberde yer alıyordu. Daha önce Kokartlı Turist Rehberi olduğunu duyduğumuz bu genel müdür söz konusu havayolu şirketlerinde 11 yıl yöneticilik görevini de hangi ara yapmıştı? CV’ nin bir yerlerine sıkıştıramadık bu 11 yıllık çalışmayı. Moldovya vatandaşı olan bir tanıdığımdan rica ettim ve bu şahsın hangi tarihlerde Moldovya Havayollarında çalıştığının adı geçen havayolundan sormasını rica ettim. Hatırlayamamışlar. Kibarlık yapıp tanımıyoruz dememişler. Asıl yazının altındaki yorumların çoğunlukla menfi olması dikkatimi çekti. Ödül alan biri hakkında bilgi sahibi olanlar ilginç ve somut olumsuzluklardan bahsetmişler. Neden ki?

Söz konusu hanımefendinin THY Macerası Müfettişlik ile başlamış. O dönemde istediği Müdürlük görevini vermemişler kendisine. Daha sonra Müfettiş olarak gösterdiği performans beğenilmiş olacak ki; 2018 yılında çok istediği Yurt dışı Müdürlüğü, (pardon Genel Müdürlüğü) ile taltif etmişler kendisini. Tayin olduğu Bari’ye başlangıçta

uçak seferi yokmuş daha sonra da korona salgını baş gösterince, müdür olarak performans sergileme fırsatını pek bulamamış. Kendisi boş durmamış tabi. Şirketten izin almış mı bilmiyoruz ama Türkiye’de bir özel üniversitede yarı zamanlı akademisyen olarak çalışmış. Nasıl mı dediniz? Uzmanı olduğu sivil havacılık işletmeciliği alanında( ?) on-line dersler vermiş.

ON PARMAĞINDA ON MARİFET: BARI GENEL MÜDÜRÜMÜZ AYNI ZAMANDA BİR YAZAR.

İki adet kitap yazmış Genel Müdürümüz. Torbayla yaşamak “ isimli ilk kitabında ise rahatsızlığı nedeni ile yaşadığı sıkıntıları anlatarak, aynı hastalıktan muzdarip olanlara ışık tutmuş. Bu çalışmasını takdir etmemek elde değil. Diğer yandan yazdığı ( düzenlediği demek daha doğru olacaktır.) PUGLİYADA BİR ÖMÜR isimli şehir rehberi ikinci kitabıymış. “ Bu çalışması için kendisine ödül verilmiş. Buna ilişkin haber de sanal medyada yer aldı.

ÇALIŞTIRIRKEN İNSANLARI AYRIŞTIRMA VAR DA EMEKLİYE AYIRIRKEN OLMAZ MI?

Mutlaka hepiniz biliyorsunuz. THY nin adil yönetiminin, emekliliğe hak kazanan personel konusunda tavizsiz uyguladığı yöntemi var. Hak eden personelini emekliliğe teşvik etmekte hiç tereddüt göstermiyor. Yıllardır 2002 yılı öncesinde işe girmiş öteki personeli en verimli çağında, verimsizlik iftirasıyla, direk işten atan THY nin muktedir üst yönetiminin, sıra yakınlarına ve kendileri ile aynı siyasi görüşü paylaşanlara gelince uygulamaları değişiyor. Zira bu örnekten de görüldüğü üzere umulmadık taş, baş yarıyor.

YORUMSUZ

“Aldığımız ve bundan sonra alacak olduğumuz kararlarda temel yaklaşımımız istişare ile adalet anlayışı içerisinde, atamalarda performans, ehliyet ve liyakat olacaktır.”  Bu anlatımdan sonra bu söz de nereden çıktı diyeceksiniz. Yönetim Kurulu Başkanı Sn. Ahmet Bolatın THY çalışanlarına yönelik ilk seslenişinden iki satır bu.  Takdir ve değerlendirme sizin.