KARA SABAN

Geçtiğimiz hafta epey hareketli geçti. Malum zam pazarlıkları, üst üste gelen açıklamalar, zamlar derken yeni bir haftada bizleri nelerin beklediği de aşikâr.

İktisadi büyüme modellerinden en önemlisi hiç şüphesiz tarımsal ve sanayi alanındaki büyümelerdir. Ancak büyüme yetersiz ve verimsiz olunca işin içinden çıkılmaz bir hal alıyor.

Tarım ve sanayi sektöründeki ücretlerin, artan maliyetler sebebiyle yükseleceği, bu sebeple karlılığın düşeceği ve ekonomik büyümenin sona ereceğini görmemek körlük olur.

Yeni yapılan akaryakıt zamlarıyla iğneden ipliğe zam geleceğini eminim herkes görüyordur. Akaryakıt demek üretim demek, nakliye demek…

Şimdi benim çiftçim tarlasını nasıl sürecek? Benim balıkçım nasıl ağ atacak? Hadi üretim gerçekleşti diyelim, tüketiciye nasıl sevk edilecek? Her gün biraz daha kaybettiğimiz verimli tarım arazileri gün gelecek kıymete binecek. Ama o vakit geldiğinde de onların yerine verimsiz arazilerde tarım yapmaya çalışılacak. Tabi tarlayı sürmeyi bilen birileri kalırsa! O da bu mazot ücretleri neticesinde olsa olsa öküzlerle…

Gelelim buradan havacılığa…

Yeni açıklanan akaryakıt ÖTV zamlarına baktığımızda hava taşıtlarının ÖTV oranlarının “0” olduğunu görebilirsiniz. Arkadaş, eşitlik ilkesi nerede kaldı? Madem ortada göğüslememiz gereken bir yük var neden her sektöre eşit şekilde dağılım yapılmıyor?

Havayolu şirketleri zaten kendilerini her türlü şartta garantiye alıyor. Sözüm ona tavan bilet ücret uygulaması var. Ve buna üst düzey yöneticiler bile inanıyor. Ama bilet ücretlerine baktığımızda bakın durum ne…

Milli bayrak taşıyıcı havayolumuz Türk Hava Yolları’nın herhangi bir iç hat uçuşuna bakalım. İstanbul – Ankara 1210 TL. Hani 1150 diyordunuz ya…

Bu örnekleri çoğaltabilirim. Bodrum, Sinop, Trabzon, Antalya…

Gelelim bu ücretlerin içinde neler olduğuna. Aşağıdaki tabloya baktığımızda birinci dikkatimi çeken husus bazı kalemlerin İngilizce olarak ve tamamının görüntülenmediği oluyor.

Bunu biraz daha detaylandırmak istersek yakıt harcı olan 152 TL, havayolunun yakıt bedelleri karşısında kendini garantiye alması olarak değerlendirmemiz yanlış olmaz. Bu tutar direkt havayolunun kasasına girer. Havalimanı servis ücreti 88TL bu da sanıyorum havalimanı işletmecisine gidiyor. Vergi Uzmanı Ozan Bingöl konu hakkında şu görüşlere sahip;

Uçak biletindeki;

-Alan Vergisi vergi değil “yer hizmet bedelidir” işletmeciye aktarılır.

-Yakıt harcı harç değil “ilave yakıt bedelidir” uçak firmasına aktarılır.

-Devlete ödediklerimiz yanında özel şirketler de vergi ve harç adı altında para topluyorlar.

-Devlet ise sessiz…

Hadi vergi desek, kedi köpek mamalarına uygulanan %20’lik KDV, almış olduğum biletin faturasında neden sıfır?

Zaten uygulanmayan tavan bilet ücretinin göstermelik de olsa arttırılacağını düşünüyorum. Her şey bu kadar artınca kendi ülkemizden çıkarken ödediğimiz “Yurt Dışı Çıkış Harcı” da arttırılabilir. Bir kısmı bildiğiniz gibi TOKİ’ye aktarılıyor. Acaba bu tutarlardan deprem bölgesine kaç konut yapılacak merak ediyorum.

Bazen bazı şeyleri dile getirdiğimizde kötü olabiliyoruz. Ama tüm bunları yanınızda götürdükleriniz görmez!

THY ZAM ORANI

Yetkili sendikalar THY ile zam pazarlığına oturdu. Ufak tefek oynamalar olsa da verilecek ikramiye ile verilen zam miktarı hemen hemen aynıydı. Herkes %41’lik artıştan bahsederek büyük bir kazanç sağlandığını ifade etse de verilmesi planlanan ikramiyelerin iptal edildiğini kimse yazmadı.

Merak ettiğim husus şu; madem masaya oturuldu, neden pazar mesaileri ve hastalık izinleri konusunda bir kazanım elde edilemedi? Bu hak edilmiş kazanımlar hayata geçirilmeden alınan zam miktarının bir sonraki süreçte işe yarayacağını düşünebilir miyiz? Belki o vakit geldiğinde ikramiyelerin tamamı da iptal edilir mi?

Yapılan zam, oran olarak yüksek gözükse de alım gücü açısından düşük kaldı. KDV ve akaryakıt zammı ile bir iki ay içinde alım gücü iyice düşebilir. Eğer bu gerçekleşirse umarım personel artan maliyetler karşısında ezdirilmez.

Şimdi önümüzde yeni bir genel kurul ve TİS süreci var. Genel kurul hakkında türlü türlü senaryolar var. Özellikle de havacılık sektöründe THY dışında çalışan üst düzey bir yöneticinin adı sürekli olarak geçiyor.

BAKALIM NELER OLACAK…

ÖKÜZ ARABALARINA MUHTAÇ OLMASAK BARİ…

[email protected]